Khoa Ngôn ngữ Nhật Bản - Hàn Quốc

Tinh thần "Wa" – Văn hóa hòa hợp trong xã hội Nhật Bản

Trong kho tàng văn hóa phong phú của Nhật Bản, khái niệm "Wa" () nổi bật như một giá trị cốt lõi chi phối tư duy, hành vi và cách người Nhật xây dựng các mối quan hệ xã hội. "Wa" có nghĩa là "hòa", "hòa hợp", "hài hòa", không chỉ là một từ vựng, mà còn là một triết lý sống sâu sắc gắn liền với bản sắc dân tộc Nhật Bản.

1. "Wa" – Tinh thần hòa hợp ăn sâu vào đời sống người Nhật

Tinh thần "Wa" bắt nguồn từ thời kỳ cổ đại, được ghi nhận trong Hiến pháp 17 điều của Thái tử Shotoku (thế kỷ VII), trong đó điều đầu tiên viết: "Hòa là điều quý giá nhất, nên trân trọng tinh thần hòa hợp trong mọi việc." Từ đó, “Wa” dần trở thành tiêu chuẩn đạo đức, định hướng cách ứng xử trong gia đình, cộng đồng và cả quốc gia.

Người Nhật tin rằng sự hòa thuận là nền tảng cho một xã hội bền vững, nơi mỗi cá nhân đều có trách nhiệm gìn giữ sự hài hòa trong tập thể, ngay cả khi phải hy sinh lợi ích cá nhân. Điều này thể hiện rõ qua cách họ giao tiếp: tránh mâu thuẫn trực diện, dùng lời nói gián tiếp, giữ thể diện cho người đối diện.

2. Biểu hiện của "Wa" trong cuộc sống hiện đại

  • Trong gia đình: Trẻ em được dạy cách “đọc không khí” (kuuki wo yomu), nghĩa là cảm nhận cảm xúc và hoàn cảnh để cư xử phù hợp, tránh làm mất lòng người khác.
  • Trong trường học: Học sinh được rèn luyện tinh thần tập thể, cùng dọn vệ sinh, ăn trưa chung, làm việc nhóm để học cách sống hài hòa.
  • Trong doanh nghiệp: Quyết định trong các công ty Nhật Bản thường được đưa ra sau khi đã đạt được sự đồng thuận tập thể, gọi là "ringi-sei" – một quy trình phê duyệt nhiều bước nhằm tôn trọng ý kiến mọi người.
  • Trong xã hội: Văn hóa xếp hàng, trật tự nơi công cộng, và thái độ nhẫn nại của người Nhật chính là biểu hiện thực tế của tinh thần “Wa”.

3. Tinh thần "Wa" trong thế giới toàn cầu hóa

Trong bối cảnh hiện đại hóa và toàn cầu hóa, người Nhật vẫn giữ gìn tinh thần “Wa” như một giá trị đạo đức cốt lõi, giúp họ duy trì tính kỷ luật, trật tự và sự đoàn kết quốc gia. Tuy nhiên, cũng có những thách thức đặt ra: nhiều ý kiến cho rằng quá nhấn mạnh “Wa” có thể làm giảm tính sáng tạo, sự chủ động cá nhân và gây căng thẳng nội tâm vì phải "chịu đựng để giữ hòa khí".

Dù vậy, "Wa" vẫn là một trong những yếu tố giúp Nhật Bản vượt qua những khó khăn như thiên tai, khủng hoảng kinh tế… bằng sức mạnh của sự đoàn kết, cảm thông và hỗ trợ lẫn nhau.

Kết luận

Tinh thần “Wa” không chỉ là đặc trưng văn hóa, mà còn là sợi dây kết nối con người trong một xã hội hiện đại đầy biến động. Việc hiểu và trân trọng giá trị này sẽ giúp chúng ta không chỉ hiểu sâu sắc hơn về Nhật Bản, mà còn học hỏi được những bài học quý giá về sự hài hòa trong tư duy và hành động, rất cần thiết trong một thế giới đa dạng và toàn cầu hóa như hiện nay.

Các bài viết khác

(024) 6292 8282
(024) 6292 8282 089 983 3579