Tứ đại mỹ nhân thời xưa của Trung Quốc là danh xưng dành cho 4 mỹ nữ lần lượt là 西施 Tây Thi (thời Xuân Thu), 王昭君Vương Chiêu Quân (thời Tây Hán), 貂蝉Điêu Thuyền (thời Đông Hán) và 杨玉环杨贵妃Dương Quý Phi (thời Đường) với vẻ đẹp hoa nhường nguyệt thẹn, chim sa cá lặn

1. Tây Thi (thời Xuân Thu)

  Tây Thi là mỹ nhân đứng đầu trong Tứ đại mỹ nhân cổ đại của Trung Quốc, thường gọi là Tây Tử 西子, sinh ra và lớn lên tại thôn Trữ La, trấn Chư Kỳ, tỉnh Chiết Giang (thôn Hoán Sa, Nam Thành, thành phố Chư Kỳ ngày nay). Bà là một mỹ nhân cuối thời Xuân Thu.

  Tây Thi xuất thân nghèo khó, hàng ngày giặt quần áo bên bờ suối, tuy nhiên, dung mạo bà vô cùng xinh đẹp. Tương truyền rằng, khi bà giặt quần áo bên bờ suối, đến cá bơi trong suối khi thấy được bóng bà in trên mặt nước cũng quên bơi lội, từ từ dần chìm xuống đáy sông. Chính vì vậy, vẻ đẹp “ cá lặn” trong thành ngữ chim sa cá lặn 沉鱼落雁 chính là bắt nguồn từ sự việc Tây Thi giặt quần áo bên bờ suối mà có

  Sau khi nước Việt bại trận, buộc phải cúi đầu xưng thần với nước Ngô nhằm mục đích cầu hòa. Vua nước Việt Câu Tiễn nhằm lấy lòng vua nước Ngô đã dốc công tuyển chọn mỹ nữ trên khắp cả nước tiến cống, Tây Thi trời sinh dung mạo hơn người đương nhiên cũng nằm trong danh sách tuyển chọn. Vua nước Ngô là Phù Sai vạn phần sủng ái Tây Thi, đầu tiên ông xây tặng Tây Thi cung điện mang tên Xuân Tiêu Cung tại Cô Tô, lại đặc biệt vì Tây Thi xây dựng Quản Oa Các, Linh Quán, ... để biểu diễn ca múa và yến tiệc. Điệu múa Hưởng Kịch là sở trường của Tây Thi, ông lại xây cho bà một hành lang chuyên để múa điệu Hưởng Kịch. Mà cùng với đó, Câu Tiễn nhẫn nhịn chịu đựng mội gian truân để rửa thù nhà, âm thầm khiến cho nước Việt ngày càng cường đại, cuối cùng đã đánh bại nước Ngô. Sau khi nước Ngô lụi tàn, Tây Thi không rõ tung tích, có người nói bà đã nị nhấn chìm trong làn nước biển, cùng có thôgn tin cho rằng bà cùng Phạm Lãi (nhà chính trị gia cuối thời Xuân Thu) ngao du tứ hải, từ đó sống ẩn dật.

2. Vương Chiêu Quân (thời Tây Hán)

  Truyền thuyết kể rằng hơn 2000 năm trước, tại thôn Bảo Bình, Quy huyện, hẻm núi Tây Lăng có một người nông dân tên Vương Chung, bởi vì không có con nên đã đến miếu Khuất Nguyên ở gần đó cầu tự, mong được đứa con trung với nước, thương yêu dân như Khuất Nguyên. Kết quả đã thật sự hiển linh, đêm ngày 15 tháng 8, vợ anh ta mơ thấy có một vầng trăng nhào vào lòng bà, không lâu sau đó bà sinh ra một cô con gái so với thần tiên còn xinh đẹp duyên dáng hơn, đó chính là Vương Chiêu Quân. Chiêu Quân từ nhỏ thông minh lanh lợi, cần cù ham học, tâm địa lương thiện, đặc biệt rất thích ngắm trăng ca hát

  Một thời gian sau, Hán Nguyên Đế tuyển chọn mỹ nhân trên khắp cả nước làm hậu phi, Vương  Chiêu Quân đã được chọn trúng. Sau khi Vương Chiêu Quân đến Kinh Thành Trường An thì cũng giống như những người được chọn khác, trước tiên được đưa đến chỗ họa sư Mao Diên Thọ vẽ tranh chân dung. Có những người vì để có được sự sủng ái của Hoàng đế mà hối lộ cho họa sư Mao Diên Thọ để ông ta vẽ tranh chân dung họ thật đẹp. Vương Chiêu Quân lại không tin điều này nên không hề hối lộ ông ta một đồng một cắc nào, họa sư bèn cố ý vẽ thêm một nét chấm dưới mắt Chiêu Quân, kết quả, Vương Chiêu Quân không lọt được vào mắt Hán Nguyên Đế, một mình cô đơn ở hậu cung. Vài năm sau, vua Hung Nô đã đầu hàng triều Hán là Thiền Vu tiến cung dâng lễ vật, đồng thời xin được làm rể triều Hán, Hán Nguyên Đế bèn chọn ra 1 cung nữ cho vua Hung Nô. Trước khi tiến hành, Hán Nguyên Đế triệu Vương Chiêu Quân đến, vừa gặp mặt liền kinh ngạc đến không thể phản ứng kịp “Một mỹ nhân tuyệt đẹp như vậy, sao ta lại không phát hiện ra chứ?” Sau một hồi trò chuyện, càng nhận thấy Chiêu Quân tài trí hơn người, cả hậu cung không ai bì kịp. Nhưng vua nhất ngôn cửu đỉnh, không thể bội tín. Sau khi tiễn Chiêu Quân, Hán Nguyên Đế lập tức lật xem lại tập tranh chân dung, cuối cùng đã tìm ra điểm không vừa mắt. Xem kỹ, thì ra dưới mắt cô có thêm 1 nốt ruồi, làm ảnh hưởng đến vẻ đẹp ngũ quan của cô. Hoàng đế tức giận, ra lệnh xử trảm tên họa sư làm ăn gian dối.

  Chiêu Quân vì hòa bình cho hai nước đành theo vua Hung Nô đến biên giới. Trên đường hướng về phương Bắc, nhìn hình ảnh quốc thổ ngày càng xa, trước mặt là biển sa mạc rộng lớn, Vương Chiêu Quân tức cảnh sinh tình, tấu lên một khúc tì bà, khiến cho chim nhạn đang bay về hướng Nam cũng phải nán lại lắng nghe tiếng tì bà của cô, chính vì vậy mà vẻ đẹp “chim sa” trong thành ngữ chim sa cá lặn 沉鱼落雁 chính là bắt nguồn từ đây

3. Điêu Thuyền

  Hiện nay ấn tượng của mọi người về nhân vật Điêu Thuyền đều đến từ “Tam Quốc Diễn Nghĩa” của La Quán Trung, nhưng trong “Tam quốc chí” không tra ra được thông tin của người này. Điêu Thuyền sinh ra và lớn lên trong bối cảnh những năm cuối thời Đông Hán, là một cô đào nương trong nhà đại thần Tư Đồ Vương Duẫn vào thời Hán Hiến Đế, sau đó được nhận làm con gái nuôi của Vương Duẫn. Được biết, khi Điêu Thuyền thắp hương tế trăng trong hoa viên, một làn gió thổi lướt qua, vừa hay lúc này có một áng mây che đi ánh trăng, mà một màn này đúng lúc được Vương Duẫn chứng kiến từ đầu đến cuối. Vì để thể hiện vẻ đẹp của Điêu Thuyền ra bên ngoài, bèn thổi phồng rằng vẻ đẹp của con gái mình có thể khiến cho ánh trăng cũng cảm thấy hổ thẹn, chỉ có thể trốn sau dải mây dài, chính vì vậy mỹ từ “ nguyệt nhường” (闭月) được dùng để hình dung vẻ đẹp của Điêu Thuyền

4. Dương Quý Phi

  Đến thời nhà Đường, có rất nhiều ghi chép về Dương Ngọc Hoàn (Dương Quý Phi). Từ “hoa nhường” ở đây có lẽ là chỉ Dương Quý Phi lúc mới nhập cung vốn không được lòng vua, mỗi ngày trôi qua như đang bào mòn dần sắc xuân của bà. Trong một lần đi dạo hoa viên giải khuây, nhìn thấy muôn hoa khoe sắc, không nhịn được cảm thán, bản thân bao giờ mới có thể có chỗ đứng trong cung, thời khắc bà chạm vào hoa, nhụy hoa khép lại, lá cuộn tròn lại, mà vừa hay cảnh này bị cung nữ nhìn thấy, lại thành Dương Ngọc Hoàn đang cùng hoa luận sắc, khiến hoa phải cúi đầu, chứng tỏ vẻ đẹp của bà so với hoa còn rực rỡ hơn, diễm lệ hơn, từ đó có “hoa thẹn” (羞花) để hình dung vẻ đẹp của bà.

  Câu chuyện xoay quanh Dương Quý Phi có rất nhiều, biến hóa đa dạng. Sau cuộc nổi dậy An – Sử, hình tượng Dương Quý Phi phần nhiều là mê hoặc thánh tâm, hại nước hại dân, cụ thể như trong “Bắc Chinh” của Đỗ Phủ, sau đó lại là một tuyệt sắc mỹ nhân trong “Trường Hận Ca” của Bạch Cư Dị, đến cuối thời nhà Đường hình ảnh Dương Quý Phi lại là một phi tử đáng thương.

  Vậy danh xưng Tứ đại mỹ nữ từ đâu mà có?

  Vào năm 1907, nhà thám hiểm người Nga Kozlov đã phát hiện ra một bức bích họa khắc bốn mỹ nữ tại tỉnh Cam Túc, lần lượt là Lục Châu, Vương Chiêu Quân, Triệu Phi Yến và Ban Cơ. Lục Châu là vợ lẽ của Thạch Sùng thời Tây Tấn, Triệu Phi Yến là hoàng hậu của Hán Thành Đế, Ban Cơ là em gái của Ban Chiêu, Ban Cố. Trong Tứ đại mxy nhân, duy Vương Chiêu Quân đã lọt bảng từ thời đó. Đến đầu những năm cuối của thời nhà Nguyên, có một cuốn “Tam Quốc Diễn Nghĩa” rất nổi tiếng của La Quán Trung, cuốn sách này tạo ra một nhân vật quan trọng – Điều Thuyền. Tuy nhiên, trong một số nhiều bức tranh và bài thơ cổ xưa trong triều đại nhà Minh, bao gồm mười bức tranh đẹp được họa bởi Đường Dần và Chúc Chi Sơn. Có thể thấy, từ ngày đó, Dương Quý Phi, Vương Chiêu Quân, Tây Thi đã có thẩ nằm trong danh sách các mỹ nữ cổ đại, nhưng Điêu Thuyền thì chưa.