Lịch sử kính ngữ trong tiếng Hàn là một phần quan trọng trong văn hóa và xã hội Hàn Quốc, phản ánh các giá trị về sự tôn trọng, lễ phép và thứ bậc trong quan hệ xã hội. Kính ngữ (敬語, gyeong-eo) không chỉ được sử dụng trong ngữ pháp mà còn là một phần của các thói quen và chuẩn mực xã hội, và có một lịch sử phát triển lâu dài.

1. Khởi nguồn và sự phát triển trong xã hội truyền thống

Lịch sử kính ngữ trong tiếng Hàn có thể bắt đầu từ thời kỳ Goryeo (918–1392) và Joseon (1392–1897), khi mà hệ thống thứ bậc xã hội và những quy định về hành vi lễ nghi rất nghiêm ngặt. Trong các triều đại này, xã hội Hàn Quốc chia thành các tầng lớp rõ rệt: vua quan, quý tộc, nông dân và nô lệ. Những quy tắc về kính ngữ phát triển song song với sự phân chia này, nhằm duy trì trật tự và sự tôn trọng giữa các tầng lớp xã hội.

• Thời kỳ Goryeo (918–1392):
  Trong thời kỳ này, xã hội Hàn Quốc đã bắt đầu sử dụng các hình thức kính ngữ trong giao tiếp, nhưng chủ yếu xuất hiện trong giao tiếp với giới quý tộc và các nhân vật có chức tước cao. Kính ngữ bắt đầu hình thành từ việc dùng những từ ngữ đặc biệt để chỉ vua và các quan lại, đồng thời là cách thể hiện sự tôn trọng trong những văn bản hành chính và triều chính.

• Thời kỳ Joseon (1392–1897):
  Thời kỳ Joseon là thời kỳ kính ngữ phát triển mạnh mẽ, khi mà hệ thống xã hội theo nguyên lý "tôn sư trọng đạo" và các giá trị đạo đức Confucianism (Nho giáo) thâm nhập sâu rộng vào đời sống. Nho giáo nhấn mạnh sự tôn kính đối với người lớn tuổi, bề trên, và có chức tước. Do đó, kính ngữ được phát triển rất chi tiết trong các tình huống giao tiếp hằng ngày, từ các mệnh lệnh triều đình cho đến các mối quan hệ gia đình và xã hội.

2. Những nguyên tắc chính của kính ngữ trong tiếng Hàn

Kính ngữ trong tiếng Hàn bao gồm ba yếu tố chính: ngôi xưng (subject), động từ (verb), và danh từ (noun). Các yếu tố này thay đổi tùy theo ngữ cảnh giao tiếp và sự phân chia thứ bậc trong xã hội.

• Ngôi xưng (Subject):
  Cách xưng hô với người đối diện rất quan trọng trong tiếng Hàn. Người Hàn thường dùng các từ xưng hô lịch sự hoặc kính trọng như “선생님” (seonsaengnim - thầy cô), “사장님” (sajangnim - giám đốc) để thể hiện sự tôn trọng với người khác.

• Động từ:
  Một trong những đặc điểm đặc trưng của tiếng Hàn là việc thay đổi động từ tùy thuộc vào mức độ kính trọng. Có ba cấp độ chính của động từ trong tiếng Hàn:

  1. Cấp độ thấp (informal): Dùng trong giao tiếp với người thân hoặc người nhỏ tuổi.
  2. Cấp độ trung bình (polite): Dùng trong giao tiếp thông thường, thể hiện sự tôn trọng vừa phải.
  3. Cấp độ cao (honorific): Dùng để thể hiện sự kính trọng đặc biệt, thường dùng khi nói chuyện với người lớn tuổi hoặc có địa vị cao.

• Danh từ:
  Kính ngữ cũng được sử dụng trong danh từ, chẳng hạn như “아버님” (abeonim - cha kính trọng) thay vì chỉ đơn giản là “아버지” (abeoji - cha). Các từ như “부인” (buin - phu nhân) cũng được sử dụng thay cho từ “아내” (anae - vợ) trong một số hoàn cảnh.

3. Sự thay đổi qua các thời kỳ và ảnh hưởng của văn hóa phương Tây

Kính ngữ trong tiếng Hàn tiếp tục phát triển trong suốt thế kỷ 20, đặc biệt trong thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng (1910–1945) và sau khi Hàn Quốc giành lại độc lập. Trong giai đoạn này, có sự ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa phương Tây và Nhật Bản, làm thay đổi một số khía cạnh trong việc sử dụng kính ngữ, nhất là trong giao tiếp công cộng và trong các tổ chức.

• Thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng (1910–1945):
  Dưới sự thống trị của Nhật Bản, ngôn ngữ và văn hóa Hàn Quốc bị áp bức, nhưng một số từ và cấu trúc ngữ pháp Nhật Bản cũng ảnh hưởng đến tiếng Hàn. Tuy nhiên, việc duy trì kính ngữ vẫn là một yếu tố quan trọng trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa.

• Thế kỷ 20 và 21:
  Sau chiến tranh Triều Tiên và sự chia cắt đất nước, xã hội Hàn Quốc chứng kiến sự hiện đại hóa mạnh mẽ và sự phát triển của các phương tiện truyền thông. Mặc dù vậy, kính ngữ vẫn giữ một vai trò quan trọng trong việc duy trì mối quan hệ tôn trọng giữa các cá nhân trong xã hội Hàn Quốc. Tuy nhiên, xã hội hiện đại có xu hướng sử dụng kính ngữ ít chặt chẽ hơn trong giao tiếp hàng ngày, đặc biệt là giữa các thế hệ trẻ và trong môi trường công sở.

4. Kính ngữ trong xã hội hiện đại

Ngày nay, mặc dù có sự thay đổi trong cách sử dụng kính ngữ trong một số tình huống, nó vẫn còn rất quan trọng trong văn hóa giao tiếp của người Hàn Quốc. Kính ngữ thể hiện sự tôn trọng đối với người khác, đặc biệt là trong các tình huống như công việc, học tập, hoặc khi gặp gỡ người lớn tuổi. Các hình thức kính ngữ được phân biệt rõ ràng trong tiếng Hàn, và việc sử dụng đúng mức độ kính ngữ có thể ảnh hưởng đến cách mà người khác nhìn nhận bạn.

Tóm lại, lịch sử kính ngữ trong tiếng Hàn phản ánh sự thay đổi của xã hội Hàn Quốc qua các thời kỳ, từ một xã hội có cấu trúc chặt chẽ với các quy tắc xã hội nghiêm ngặt cho đến một xã hội hiện đại với những sự linh hoạt trong giao tiếp. Tuy nhiên, việc sử dụng kính ngữ vẫn là một phần quan trọng trong đời sống hằng ngày, phản ánh sự tôn trọng giữa các cá nhân và các tầng lớp trong xã hội.